Διαταραχή μετατραυματικού στρες – PTSD

• 

Διαταραχή μετατραυματικού στρες –  PTSD

Σίγουρα έχουμε ακούσει για τη διαταραχή μετατραυματικού στρες (post-traumatic stress disorder – PTSD)  για τους ανθρώπους. Όμως και οι σκύλοι υποφέρουν από αυτή τη διαταραχή. Η κατάσταση αυτή συμβαίνει όταν ένας σκύλος εκτεθεί σε κάποιου είδους εμπειρία που τον αγχώσει / φοβίσει και η εμπειρία αυτή να μετατραπεί σε τραύμα – όχι βέβαια όταν τον/την μαλώσεις που μασάει το παπούτσι σου.

3 τύποι μετατραυματικού στρες

• οξύ: είναι η πιο συνηθισμένη μορφή PTSD. Οι αντιδράσεις του σκύλου ξεκινούν αμέσως μετά ένα τραυματικό συμβάν και γενικά υποχωρούν μέσα σε 3 μήνες.
• χρόνιο: οι αντιδράσεις μετά από ένα τραυματικό συμβάν ξεκινούν σχεδόν αμέσως αλλά τα συμπτώματα παραμένουν για μεγαλύτερο από 3 μήνες διάστημα. 
• καθυστερημένο: τα συμπτώματα μπορούν να εμφανιστούν ακόμη και μετά από 6 μήνες από την τραυματική εμπειρία. Σε αυτή την περίπτωση τα συμπτώματα υπήρχαν αλλά ήταν ήπια ή απλά εκφράστηκαν καθυστερημένα.

Οι 7 αιτίες που προκαλούν μετατραυματικό στρες: 

• Ένα φυσικό φαινόμενο –πχ τυφώνας.
• Να εγκαταλειφθεί
• Να χάσει τον άνθρωπό του
• Συμμετοχή σε στρατιωτικές επιχειρήσεις
• Φυσική ή συναισθηματική κακοποίηση
• Σοβαρό ατύχημα
• Κακή εμπειρία από συναναστροφή με άλλα σκυλιά (πχ κυνομαχίες)

Ένας σκύλος που πάσχει από διαταραχή μετατραυματικού στρες μπορεί να χρειαστεί αρκετή ή λίγη βοήθεια. Ο φόβος πιθανόν να μετατραπεί σε άγρια συμπεριφορά αλλά ως αντίδραση για προστασία ή άμυνα. Γι’αυτό το λόγο είναι σημαντικό να μάθουμε να αντιμετωπίζουμε τέτοιες περιπτώσεις έτσι ώστε να γίνεται η ζωή η δική μας αλλά κυρίως του σκύλου μας ευκολότερη. 

Πως θα καταλάβουμε ότι ο σκύλος μας έχει PTSD?

Στους ανθρώπους η διαταραχή PTSD εκδηλώνεται μέσα από σειρά σκέψεων, αναμνήσεων ή ονείρων. Αυτό οφείλεται στο ότι το πρόβλημα εκδηλώνεται σε εγκεφαλικό επίπεδο. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στους σκύλους, όμως η διαφορά είναι ότι δεν μπορούν να μας πουν λεκτικά ούτε τις σκέψεις ούτε τα όνειρα ούτε τις αναμνήσεις τους. 

Ποια είναι τα συμπτώματα του μετατραυματικού στρες?

• ο σκύλος είναι επιφυλακτικός όταν επισκέπτεται κάποια μέρη. Αυτό μπορεί να συμβαίνει ακόμη και σε οικεία προς αυτόν μέρη. 
• ο σκύλος μας γαυγίζει συχνά και χωρίς λόγο. 
• κατουριέται όταν τον χαιρετάει κάποιος εκτός οικογένειας ή κάποιος τελείως άγνωστος.
• κρύβεται ακούγοντας τον παραμικρό θόρυβο, ακόμη και τίποτα να μη μαρτυράει κίνδυνο.
• γίνεται προσεκτικός και συνεχώς βρίσκεται σε εγρήγορση παρακολουθώντας ότι συμβαίνει γύρω του. 
• Τρέμει όταν δεν κάνει κρύο ή όταν δεν υπάρχει ορατός κίνδυνος. 
• Γίνεται ντροπαλός/ή μπροστά σε ανθρώπους και δεν επιδιώκει ανθρώπινη επαφή. 
• Κάποιοι σκύλοι μπορεί να γίνουν και επιθετικοί προς το περιβάλλον τους και να αντιδρούν απρόοπτα σε στρεσσογόνα ερεθίσματα 

Οι σκύλοι επικοινωνούν με εμάς μέσω της γλώσσας σώματος και γι’αυτό παρακολουθούμε τις κινήσεις τους – ίσως στέλνουν κάποιο μήνυμα το οποίο μπορεί να μας βοηθήσει να αντιληφθούμε ότι περνάνε δύσκολη στιγμή! 

5 συμπεριφορές που υποδηλώνουν μετατραυματικό στρες

• Η ουρά κάτω από τα σκέλια.
• Αυτιά τραβηγμένα πίσω. 
• Λαχάνιασμα
• Κουβαριάζεται στο πάτωμα. 
• οι κόρες των ματιών διαστέλλονται

Δεν είναι εύκολο να διαχωρίσουμε τα συμπτώματα PTSD από τα συμπτώματα μια άλλης αγχωτικής διαταραχής. Για παράδειγμα, τα παρακάτω συμπτώματα μπορεί να είναι και συμπτώματα PTSD & συμπτώματα στρες αποχωρισμού:

• Να κάνει τις ανάγκες του μέσα στο σπίτι.
• Να γαυγίζει, κλαίει χωρίς ερέθισμα.
• Καταστροφές 

Τι άλλο σημάδι δείχνει ότι ο σκύλος σας μπορεί να έχει PTSD:

• Έρχεται επάνω σου και φαίνεται φοβισμένος. 
• Ξαφνική επιθετικότητα
• Κατάθλιψη
• Υπερευαισθησία στα ερεθίσματα γύρω του

Οποιαδήποτε πληροφορία για τη ζωή του μπορεί να βοηθήσει τον κτηνίατρό σας ή  το θετικό εκπαιδευτή προκειμένου να μπορέσει να διαγνώσει αν πρόκειται για PTSD ή στρες αποχωρισμού!

Πως μπορώ να αντιμετωπίσω το μετατραυματικό στρες που βιώνει ο σκύλος μου?

Χρειάζεται χρόνο και συνεργασία με το σκύλο μας για να μπορέσουμε να βελτιώσουμε ή γιατί όχι να εξαφανίσουμε τα συμπτώματα του PTSD. Είναι τόσο όμορφο να βλέπεις ένα «τραυματισμένο» πλάσμα να κερδίζει την αυτοπεποίθησή του και να απολαμβάνει τη ζωή και το παιχνίδι χωρίς φοβίες και στρες. 

6 τρόποι για να βοηθήσετε ένα σκύλο με PTSD

• Ψυχραιμία, ηρεμία και αποφασιστικότητα. 

Κοιτάζουμε το πρόβλημα στα μάτια και το αντιμετωπίζουμε με αισιοδοξία και θετικό πνεύμα. Οι σκύλοι «διαβάζουν» τα συναισθήματά μας, τη διάθεσή μας, αν είμαστε σε ένταση ή έχουμε άγχος. Και τα αντιγράφουν. Για να ξεκινήσουμε πρέπει να έχουμε πρώτα εμείς θετική σκέψη, κάτι το οποίο θα μεταφερθεί και στο ζωάκι μας. Θα νιώσει ασφάλεια και θα το βοηθήσει να φοβάται λιγότερο και να είναι καλύτερα προετοιμασμένο για οτιδήποτε συμβεί. 

• Δημιουργούμε ένα καθημερινό πρόγραμμα ρουτίνας. 

Το πρόγραμμα, η ρουτίνα, είναι καλό για όλα τα σκυλάκια – όχι μόνο για αυτά που υποφέρουν από μετατραυματικό στρες. Τα βοηθάει να ξέρουν τι να περιμένουν μέσα στην ημέρα – στα σκυλιά αρέσει ο προγραμματισμός! 

Κανονίζουμε ένα καθημερινό πρόγραμμα το οποίο θα μπορούμε να τηρήσουμε: τις βόλτες, το τάισμα, το παιχνίδι και τη συναναστροφή. Και τηρούμε τις ώρες. Το ζωάκι μας ξέρει τι θα περιμένει και πότε κι έτσι θα έχει να αντιμετωπίσει λιγότερες «εκπλήξεις» και θα στρεσσαριστεί λιγότερο. 

• Δημιουργούμε ένα ασφαλές περιβάλλον. 

Επιλέγουμε ένα συγκεκριμένο μέρος μέσα στο σπίτι μας και το μετατρέπουμε σε ασφαλές καταφύγιο για το σκυλάκι μας. Μπορεί να είναι παραπάνω από ένα σημείο – έτσι δίνουμε ποικιλία και τη δυνατότητα επιλογής. Βάζουμε ένα κρεβατάκι, ένα χαλάκι, ένα κουβερτάκι: οτιδήποτε μπορεί να θεωρηθεί ως φωλιά και να προσφέρει ασφάλεια και θαλπωρή. Σκοπός είναι να συσχετίσει τη συγκεκριμένη θέση με θετικά συναισθήματα και να μπορεί να αισθάνεται άνεση και ασφάλεια και να ξεκουραστεί: γι’αυτό το λόγο προσπαθούμε να αποτρέψουμε να συμβούν γεγονότα που τους προκαλούν στρες – στο μέτρο που μπορούμε. 

• Προσφέρουμε την υποστήριξή μας, αλλά τα αφήνουμε να επιλέξουν. 

Αφήστε στο σκυλάκι σας να έχει επιλογή: αν το αυτοκίνητο και οι βόλτες με το αυτοκίνητο το στρεσάρουν, μην επιμείνετε. Αν στη βόλτα θέλει να πάει σε άλλη κατεύθυνση από εσάς, αφήστε το, μην το τραβάτε, και ακολουθήστε το εσείς. Παρατηρούμε τη γλώσσα σώματος και τους επιτρέπουμε να κάνουν αυτό που τα κάνει να νιώθουν άνετα.

• Συστηματική απευαισθητοποίηση

Η συστηματική απευαισθητοποίηση είναι μια μέθοδος κατά την οποία εκθέτουμε συστηματικά το σκύλο μας στο ερέθισμα εκείνο το οποίο του προκαλεί άγχος κατά το μέτρο που μπορούμε να το κάνουμε και κατά το μέτρο στο οποίο η έκθεση δεν κάνει το σκυλάκι μας να υποφέρει. Για αυτή την ενέργεια είναι απαραίτητη η βοήθεια και υποδείξεις θετικών εκπαιδευτών – θα μας δείξουν τη μεθοδολογία και μέχρι που να φτάσουμε έτσι ώστε να μη υπερβούμε όρια που θα βλάψουν περισσότερο το ζωάκι μας.

• Προσφέρουμε θεραπείες. 

Υπάρχει η δυνατότητα να βοηθήσουμε τα ζωάκια μας να ηρεμήσουν και να χαμηλώσει το επίπεδο άγχους που βιώνουν με φυσικά προϊόντα και τρόπους όπως συμπληρώματα διατροφής για σκύλους ή θεραπείες: ομοιοπαθητικά, φυτικά, αιθέρια έλαια, σιάτσου, μασάζ. 

Άλλα πιθανά προβλήματα στην ψυχολογία των σκύλων 

Ακόμη κι ένας σκύλος που δεν έχει ζήσει μια τραυματική εμπειρία μπορεί να παρουσιάσει και να έχει φοβίες που θα προκαλούν κρίσεις άγχους ή επιθετικότητα. Τα πιο συνηθισμένα είναι: 

• Κεραυνοί & αστραπές 
• Πυροτεχνήματα – κροτίδες –βαρελότα 
• Παιδιά
• Άντρες
• Βόλτα με αυτοκίνητο
• Ανέβασμα ή κατέβασμα σκάλας
• Σκιές

Κάποια σκυλιά μπορεί να έχουν και εκ γενετής φοβίες. Αλλά τα περισσότερα αντιδρούν γιατί κάτι έγινε ή δεν έγινε όταν ήταν κουτάβια. Μπορεί να είναι το ότι έζησαν κάποια στιγμή μια καταιγίδα ή δεν εκτέθηκαν σε κόσμο. Ακόμη και να μην έχει μετατραυματικό στρες ένας σκύλος μπορεί να παρουσιάσει συμπεριφορές που να είναι δύσκολες στη διαχείριση από τον άνθρωπό του ή πιθανόν επικίνδυνες για άλλους. 

Πώς να διαχειριστούμε τις φοβίες του σκύλου μας 

Τι πρέπει να κάνουμε μόλις αντιληφθούμε ότι ο σκύλος μας συμπεριφέρεται με φόβο ή επιθετικότητα? 

• Κάνουμε ότι ακριβώς και με το παιδί μας: δεν προσφέρουμε θαλπωρή, αγκαλιές, φιλιά. Αυτά δεν κάνουν το σκύλο μας να καταλάβει ότι όλα θα πάνε καλά. Απλά τον κάνουν να καταλάβει ότι είναι ΟΚ να φοβάται ή να είναι επιθετικός. Δηλαδή, με τέτοιου είδους αντίδραση από εμάς η συμπεριφορά του σκύλου είναι αμφίβολο να αλλάξει. 

Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να αντιμετωπιστεί ο φόβος και το άγχος? 

• Να το αγνοήσουμε και να κάνουμε κάτι παρέα μαζί με το ζωάκι μας. Για παράδειγμα, αν γαυγίζει σε κάποιον ξένο μέσα στο σπίτι μας, μπορούμε να του περάσουμε το λουράκι της βόλτας και να κάνουμε εξάσκηση σε εντολές επιβραβεύοντας με λιχουδιές – προσφέρουμε εποικοδομητική δραστηριότητα.

Η διαχείριση του μετατραυματικού στρες μπορεί να διαρκέσει για όλη τη ζωή του σκύλου μας. Οι διαθέσιμοι τρόποι αντιμετώπισης μπορεί να μην γιατρέψουν το σκυλάκι από το PTSD αλλά σίγουρα θα βοηθήσουν στο να ζει μια υγιή και χαρούμενη ζωή όσο φυσικά εμείς οι άνθρωποί του μειώνουμε την έκθεση στα ερεθίσματα εκείνα που ευθύνονται για τις κρίσεις άγχους. 

ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ: είμαστε ψύχραιμοι, ήρεμοι και με τη δική μας συμπεριφορά και γλώσσα σώματος του προσπαθούμε να του εμφυσήσουμε σιγουριά και εμπιστοσύνη: φιλαράκι μου, όσο είμαι εγώ εδώ, μη φοβάσαι!

ΤΙ ΔΕΝ ΚΑΝΟΥΜΕ: δεν το μαλώνουμε, δεν του φωνάζουμε, δε νευριάζουμε. Αποφεύγουμε απότομες και νευρικές κινήσεις. Ο ΣΚΥΛΟΣ ΜΑΣ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΚΑΤΑΡΧΗΝ ΗΡΕΜΙΑ ΑΠΟ ΕΜΑΣ. 

Το να βλέπεις το αγαπημένο σου τριχωτό πλάσμα να υποφέρει από κρίσεις άγχους & φοβίες είναι ιδιαιτέρως δυσάρεστο. Είναι υπέροχο όμως να το βλέπεις να απολαμβάνει τη ζωή χωρίς φοβίες και άγχη. Και αυτό είναι κάτι που μόνο εμείς μπορούμε να του προσφέρουμε: κάθε δυνατή βοήθεια και συναισθηματική υποστήριξη για να το επιτύχει.

 

---

Θέλεις να βελτιώσεις την υγεία του κατοικιδίου σου;

Χρησιμοποίησε τον κωδικό HELLO10 και κέρδισε 10% στην πρώτη σου αγορά.

---

 

Πηγές
https://pets.webmd.com
https://www.dogsnaturallymagazine.com/
https://wagwalking.com/condition
https://www.akc.org
https://vetmed.tamu.edu
https://ivcjournal.com